KİTAP İNCELEMELERİ- Yolun Sonundaki Okyanus (Neil Gaiman)

     YOLUN SONUNDAKİ OKYANUS KİTAP İNCELEMESİ

´´Okyanus, büyüyüp koca bir kedi oldu, yıllarca gözbebeğimdi. Ancak sonra ne oldu hatırlamıyorum. Artık detayları hatırlamamamın bir önemi yok; Muhtemelen ölmüştür. Herkes ölür.``

Yolun Sonundaki Okyanus'u anlatmaya nasıl başlanır bilmiyorum doğrusu. Lettie Hempstock'un okyanusunu açıklamak kolay değil. Lettie'yi anlatmak kolay değil zaten. Neil Gaiman'nın yazdığı alışılmışın dışında olan, bu fantastik roman insana bir çok duyguyu bir arada hissettiriyor. Konusundan bahsedelim biraz.

Baş karakterimiz olan adamın ismi açık bir şekilde bahsedilmiyor romanda. Kitap bir cenaze için eski yaşadığı mahalleye dönmesiyle başlıyor.  Yolun sonunda Hempstock'ların ihtişamlı evini görmesiyle birlikte geçmişi hatırlıyor. 8 yaşına geri dönüyor diyebiliriz.  Aslında kitap burada başlıyor bence. 

Çocukken, Lettie Hempstock adında tuhaf bir kızla tanışır. Lettie, annesi ve büyükannesiyle yaşayan 11 yaşında bir kızdır. Bir gün Lettie çocuğu ´´okyanus`` adı verdiği bir yere götürür. Okyanus dışarıdan bakıldığında sadece bir göldür.

´´Nereden bakarsanız bakın, ördeklerin yüzdüğü sıradan göllerdendi. Çiftliğin arka tarafındaydı. Büyük sayılmazdı. Lettie Hempstock, ona okyanus diyordu.``

Lettie, okyanusta bir tuhaflık sezer. Ardından olaylar daha sürükleyici bir hal alır. Ursula Monkton isimli bir kadın ortaya çıkar. Başta iyi bir kadın gibi görünse de daha sonra gerçek kimliğini belli eder. Doğaüstü ve karanlık olayların merkezinde bir varlık olduğu anlaşılır. İnsanların zaaflarını kullanarak onları kontrol etmeye çalışır. 

 

Yolun Sonundaki Okyanus, şu ana kadar okuduğum kitaplardan çok farklıydı. Sıradan fantastik kitaplara göre asla beklenmedik bir sonla bitti. Kendimi o kadar kaptırmışım ki kitabı bitirdikten sonra bir kaç dakika boyunca boş boş duvara baktım. Çünkü anlam veremiyorsunuz. Kitapta bir sürü olay oluyor. Bazen oradaymış gibi hissediyorsunuz. Gözünüzde canlandırıyorsunuz. Sonra birden asla beklemediğiniz bir sonla bitiyor. 

´´Hikayelerin bir anlam ifade edebilmesi için hikaye kahramanının başına gelenler bir iz bırakmalı ve kahramanın bütün hayatını etkilemelidir.``

Hani bazen içinizi garip bir duygu kaplar. Adını koyamazsınız. Sakin ve rahatlatıcıdır. Bir o kadar da boş ve sorgulayıcı.  Bazen de aklınıza çocukken yaşadıklarınız gelir. Ama rüya mıydı yoksa gerçek mi anlayamazsınız. Ya hatırlamak istediğiniz gerçek bir anıdır ya da gerçekten yaşamak istediğiniz. 

Hatırladığınızda, sizi başka bir yere götürecek anılar vardır bir de.  İyi ya da kötüdürler. Ama geçmişinizden çok özel parçalar barındırırlar. Başını ya da sonunu hatırlamazsınız belki ama size en dokunan kısmı asla aklınızdan silinmez. Aklınızın bir köşesinde, büyük bir okyanustadır bu anılar. İçine daldığınızda hatırlamaya başlarsınız. 

Tek başınıza değilsinizdir aklınızın içindeki o derin okyanusta. Aileniz, arkadaşlarınız ya da sadece ismini hatırladığınız bir kişi vardır içinde. Belki bir daha hiç görmezsiniz o bir kişiyi. Acaba şu an nerede ne yapıyor merak edersiniz. Ama ismi bile sizi duygulandırmaya ya da güldürmeye yeter. Aileniz ve arkadaşınız ise çevrenize dönüp bakarsınız tekrar. Kaç tanesi burada ya da kimler o zaman yoktu şu an yanımda diye düşünürsünüz. Geride kalanları, şu ankileri ; nelerin değiştiğini, nelerin aynı kaldığını... Okyanus'ta tüm bu düşünceler için yer vardır. Unuttum sanırsınız. Ama okyanus hiç bir şeyi unutmaz sadece en derinlere inmişlerdir. 

´´Herhalde ışık oyunuydu, diye düşündüm. Veya bir hayalet: Hafızamın bir oyunu, gerçek olduğunu zannedecek kadar güçlü bir anıydı. Artık kaybolmuş, unutulan anılan gibi geçmişe karışmış veya geceye karışan gölgeler gibi solup gitmişti.`` 

İşte Yolun Sonundaki Okyanus'ta bu hisleri yaşamanızı sağlayacak bir kitap. Garip ama güzel; yakın ama uzak. Kendinizi bir an olsun geçmişte bulabileceğiniz bir kaç sayfa. Kesinlikle anlatılmaz yaşanır denilen türden bir kitaptı. Ben elimden geldiğince anlatmaya çalıştım kitabı.